santralistanbul

Silahtarağa Elektrik Santrali'nden santralistanbul'a

İstanbul gezilerimiz sırasında  2 kez santralistanbul'a gittik. Burada sergilenen  İstanbul 1910-2010 Kent, Yapılı Çevre ve Mimarlık Kültürü Sergisi'ne 2010 yılında gitmiştik. Sergi kapsamlı bir sergiydi ve santralistanbul'u görmeye yeterli zamanımız kalmamıştı. Yakınlarda bir kez daha giderek müzeyi gezdik. Müze ücretsiz. Müzenin yer aldığı  Bilgi Üniversitesi'nin kampüsü dinlenmek ve bir şeyler yemek, içmek  için uygun.

Santralistanbul, Alibey ve Kağıthane derelerinin birleşerek Haliç'e döküldüğü noktada kurulan Silahtarağa Elektrik Santralı'nın enerji müzesine dönüştürülmesi ile oluşmuş. 

Giriş

Biz Kabataş'ta  iskeledeki  Hekimoğlu Ali Paşa Çeşmesi önünden kalkan (hafta içi her yarım saatte, ctesi-pazar saat başı) okul servisi ile geldik. Servise binerseniz Bilgi Üniversitesinin diğer kampüslerine giden servisler de olduğu için önünde santralistanbul yazan arabaya binin, servisler ücretsiz. Yeni açılan tünellerden geçerek 15 dakikada ulaşılıyor. Serviste öğrencilerle birlikte gitmek çok keyifliydi. Şartlar çok değişmiş olsa da gençliğimizi hatırladık.

Servis otobüsü

Kitabe

İlhan Koman (Sonsuzluğa)

Kampüs

Kampüs

Kampüs

Kampüs

Derslikler

Silahtarağa Elektrik Santrali, Osmanlı İmparatorluğu'nun kentsel çapta ilk elektrik santralı ve 1914 ve 1952 yılları arasında İstanbul'un tek elektrik üreticisi, kapasitesi 13 bin kilovat, 1956'da 120 bin kilovata yükseltilmiş.  Bu tarihten sonra kapasitesi azalmış ve 18 Mart 1983'de tamamen kapatılmış. 11.000 m2'lik bir alanda kurulu olan santraldaki kontrol odası, kazan dairesi, idari binalar, konutlar ve kömür depoları santral'ı istanbul'un endüstriyel miraslardan biri haline getirmiş. 2004 yılında Santral Bilgi Üniversitesine devredilmiş. 2007 yılında da santralistanbul eğitim, kültür ve sanat merkezi halini almış.
 

Müze'ye ödül

Türbin ve jenaratörler

Makine Dairesi

Vinçler (2X30 ton)

Müzede görülecekler; zamanının ileri teknolojileri olan ve orijinal parçaları ile korunan AEG, Brown Boveri, Sıemens ve Thomson Houston türbin ve jeneratör grupları, dağıtım kontol odası, 22 adet etkileşimli ünitenin yer aldığı enerji oyun alanı, çocuklar için atölyeler, gösterim,seminer ve sergi alanları..

Kontrol Odası

Kontrol Odası

Bilimkurgu atmosferi

Kontrol Aletleri

Biraz da kronolojik bilgi; 1910 yılında Avusturya-Macar şirketi Ganz İstanbul'da bir elektrik santrali yapımı için Osmanlı Elektrik Şirketi'ni kurmuş. 1914 yılında Silahtarağa Elektrik santrali çalışmaya başlamış, ilk olarak tramvay sistemine, sonra da şehrin Avrupa yakasına elektrik sağlanmış. 1920' de Arnavutköy ve Vaniköy arasında denizaltı kablosuyla Anadolu yakasına da elektrik buradan gönderilmiş. 1937'de Devlet şirketi satın almış ve İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmeleri bünyesinde çalışmaya başlamış, 1952' ye kadar tek elektrik üretim merkezi olarak çalışan Santral,1983' de ekonomik ömrünü tamamlamış ve üretimi durdurulmuş.
2004' de Bilgi Üniversitesine tahsis edilmiş,  2007'de santralistanbul kampüsüne dönüşmüş ve 2012'de Enerji Müzesi prestijli DASA ödülünü almış. 2014 yılında da Türkiye'nin ilk elektrik santrali 100. yaşını kutluyor.

Elektrikler kesildi, çevir çevir

Kazan

Çocukların deney yaparak öğrenecekleri eğlence ve bilimin buluştuğu enerji oyun alanı çok öğretici.

Deneyler

Faraday

Elektrik motoru nasıl çalışır?

Dinleyelim

Atölye çalışması

Deneyelim öğrenelim

Kampüste öğrenciler için sosyal mekanlar da yer alıyor, biz de bunlardan birisine oturarak öğrenciler, hocalar ve çalışanlar ile birlikte karnımız doyurduk. Güzel bir gün geçirdik, santralistanbul'u görmediyseniz gitmenizi öneririm.

Olmazsa olmaz

Sosyal mekan

Burada Tamirhane'de yedik

Buzdolabı kapılı tuvaletler

Miele çamaşır makinesi lavabolar